Page images
PDF
EPUB

Aúguratum est, rém Romanam públicam summám fore.

[ocr errors]
[ocr errors]

qui recte cónsulat, consúl cluat.

[Brútus] qui líbertatem cívibus stabilíverat.

real

Brut., ap. Cic., De Div., I, xxii, 44, 45; Varr., L. L., v, 80 M;
Cic., Pro Sest., LVIII, 123.

82. A SHIP.

Tánta moles lábitur

Fremebúnda ex alto ingénti sonitu et spíritu,
Prae se úndas volvit, vórtices vi súscitat:
Ruít prolapsa, pélagus respargít, reflat.
Ita dum ínterruptum crédas nimbum vólvier,
Dum quód sublime véntis expulsúm rapi
Saxum aút procellis, vél globosos túrbines
Exístere ictos úndis concursántibus :
Nisi quás terrestris póntus strages cónciet,
Aut forte Triton fúscina everténs specus
Suptér radices pénitus undanti ín freto
Molem éx profundo sáxeam ad caélum erigit.
Med., ap. Cic., N. D., II, xxxv,

89.

C. LUCILIUS, 148-103 B. C.

83. A GLADIATOR DECLARES HIS EAGERNESS TO FIGHT.

Occidam illum equidem et vincam, si id quaeritis, inquit:
Verum illud credo fore: in os prius accipiam ipse
Quam gladium in stomacho furiae ac pulmonibu' sisto.
Odi hominem, iratus pugno, nec longiu' quicquam
Nobis, quam dextrae gladium dum accommodet alter.
Usque adeo studio atque odio illius efferor ira.

Sat. IV; ap. Cic., Tusc. Dis., IV, xxi, 48.

84. A MISER'S PURSE.

Cui neque iumentumst nec servos nec comes ullus,
Bulgam et quicquid habet numorum secum habet ipse.
Cum bulga cenat dormit lavat: omnis in unast
Spes homini bulga. Bulga haec devincta lacertost.

Sat. VI; ap. Non., s. v. bulga, p. 78 M

85. HE RIDICULES THE SUPERSTITIONS SANCTIONED BY NUMA.

Terriculas Lamias, Fauni quas Pompiliique

Instituere Numae, tremit has, hic omnia ponit.
Ut pueri infantes credunt signa omnia ahena
Vivere, et esse homines: et sic isti omnia ficta
Vera putant, credunt signis cor inesse in ahenis.
Pergula pictorum, veri nihil, omnia ficta.

Sat. XX; ap. Lact., Inst. Div., I, xxii.

86. A ROMAN GENTLEMAN'S IDEA OF VIRTUE.

Virtus, Albine, est pretium persolvere verum
Quis in versamur, quis vivimus rebus potesse:

Virtus est homini scire id quod quaeque habeat res.

Virtus scire homini rectum, utile, quid sit honestum ;

Quae bona, quae mala item, quid inutile, turpe, inhonestum ;
Virtus quaerendae finem rei scire modumque:

Virtus, divitiis pretium persolvere posse:

Virtus, id dare, quod re ipsa debetur, honori;

Hostem esse atque inimicum hominum morumque malorum,
Contra defensorem hominum morumque bonorum ;

Hos magni facere, his bene velle, his vivere amicum;
Commoda praeterea patriai prima putare,

Deinde parentum, tertia iam postremaque nostra.

Sat. Incert., ap. Lact., Inst. Div., VI, v, 2.

read

87. THE ARTS OF THE FORUM.

Nunc vero a mane ad noctem, festo atque profesto,
Toto itidem pariterque die populusque patresque
Iactare indu foro se omnes, decedere nusquam,
Uni se atque eidem studio omnes dedere et arti;
Verba dare ut caute possint, pugnare dolose;
Blanditia certare, bonum simulare virum se;
Insidias facere, ut si hostes sint omnibus omnes.

Sat. Incert., ap. Lact., Inst. Div., V, ix.

88. AFFECTATION OF GREEK MANNERS.

Graecum te, Albuci, quam Romanum atque Sabinum
Municipem Ponti, Tritani, centurionum,

Praeclarorum hominum ac primorum signiferumque,
Maluisti dici. Graece ergo praetor Athenis,

Id quod maluisti, te, cum ad me accedi', saluto:

Xaîpe, inquam, Tite! Lictores turma omni' cohorsque,
Xaîpe, Tite!
Hinc hostis mi Albucius, hinc inimicus.
Sat. Incert., ap. Cic., De Fin., I, iii, 8.

L. AFRANIUS, FL. CIRC. 125 B. C.

6

89. FRAGMENTS FROM TOGATAE.'

Vigiláns ac sollers, sícca sana sóbria:
Virósa non sum, et sí sum, non desúnt mihi
Qui ultró dent: aetas íntegra est, formaé satis.
Divortium; ap. Non., 21, 34.

Usús me genuit, máter peperit Mémoria:
Sophiám vocant me Grái, vos Sapiéntiam.

Sella; ap. Gell., XIII, viii, 2.

Si possent homines délenimentis capi,
Omnés haberent núnc amatorés anus.
Aetás et corpus ténerum et morigerátio,
Haec sunt venena fórmosarum múlierum:
Mala aétas nulla délenimenta invenit.

Vopiscus; ap. Non., 2, 7.

Quo cásu cecidit spés reducendí domum,
Quam cúpio, cuius ego índies impéndio
Ex désiderio mágis magisque máceror.

Id., ap. Charis., II, 182 P.

Q. CAECILIUS METELLUS NUMIDICUS,
Cos. 109 B. C.

90. FRAGMENT FROM SPEECH AGAINST A TRIBUNE WHO HAD ATTACKED HIM IN AN ASSEMBLY OF THE PEOPLE.

Nunc quod ad illum attinet, Quirites, quoniam se ampliorem putat esse, si se mihi inimicum dictitaverit, quem ego mihi neque amicum recipio neque inimicum respicio, in eum ego non sum plura dicturus. Nam eum indignissimum arbitror, -cui a viris bonis benedicatur; tum ne idoneum quidem, cui a probis maledicatur. Nam si in eo tempore huiuscemodi homunculum nomines, in quo poenire non possis, maiore honore quam contumelia afficias.

Ap. Gell., VI, xi.

91. FRAGMENT FROM SPEECH ON HIS TRIUMPH: WAR AGAINST JUGURTHA, 107 B. C.

Qua in re quanto universi me unum antistatis, tanto vobis quam mihi maiorem iniuriam atque contumeliam facit, Quirites: et quanto probi iniuriam facilius accipiunt, quam alteri tradunt, tanto ille vobis quam mihi peiorem honorem habuit: nam me

iniuriam ferre, vos facere vult, Quirites: ut hic conquestio, istic

vituperatio relinquatur.

Ap. Gell., XII, ix, 2.

read

SEMPRONIUS ASELLIO, FL. CIRC. 100 B. C.

92. HISTORY DIFFERS FROM CHRONICLE.

Verum inter eos, qui annales relinquere voluissent, et eos, qui res gestas a Romanis perscribere conati essent, omnium rerum hoc interfuit: Annales libri tantummodo quod factum, quoque anno gestum sit, id demonstrabant; id eorum est, quasi qui diarium scribunt, quam Graeci épμepída vocant. Nobis non modo satis esse video, quod factum esset, id pronuntiare, sed etiam, quo consilio quaque ratione gesta essent, demonstrare. . . . Nam neque alacriores ad rempublicam defendendam, neque segniores ad rem perperam faciundam annales libri commovere quidquam possunt. Scribere autem, bellum quo initum consule, et quo modo confectum sit, et quis triumphans introierit, et quae eo in bello gesta sint, iterare: non praedicare autem, interea quid senatus decreverit, aut quae lex rogatiove lata sit, neque quibus consiliis ea gesta sint: id fabulas pueris est narrare, non historias scribere.

Ap. Gell., V, xviii, 7–9.

M. AEMILIUS SCAURUS, 163-90 B. C.

93. FRAGMENT OF HIS DEFENCE, WHEN ACCUSED OF RECEIVING BRIBES FROM MITHRIDATES.

Est quidem iniquum, Quirites, cum inter alios vixerim, apud alios me rationem vitae reddere. Sed tamen audebo, vos, quorum maior pars honoribus et actis meis interesse non potuit,

« PreviousContinue »