quæ ibei scripta erunt, in tabulas publicas. referunda curato, easque tabulas eodem loco, ubei ceteræ tabulæ publicæ erunt, in quibus census populi perscriptus erit, condenda curato. Qui pluribus in municipieis coloneis præfectureis domicilium habebit, et is Romæ census erit, quo magis in municipio colonia præfectura h. 1. censeatur, e. h. 1. n. r.

S. XII. Quei lege pl.ve sc., permissus est erit, utei leges in municipio fundano, municipiibusve ejus municipi daret, sei quis is post h. 1. r., in eo anno proxumo, quo h. 1. populus juserit, ad eas leges municipieis fundanos item teneto, utei oporteret, sei eai res ab eo tum, quom primum leges eis municipibus lege pl.ve sc. dedit, ad eas leces additæ, commutatæ conrectæ essent, neve quis intercedeto, neve quid facito, quominus ea rata sint, quoveminus municipis fundanos teneat eisque optemperetur.

LI.

LEX DE GALLIA CISALPINA.

(Après l'an de Rome 711; av. J.-C. 42.)

S. '.... jussum judicatumve erit, id ratum ne esto; quodque quis IIII quequomq. d. e. r. decernet, interdiicetve, seive sponsionem fierei judicaveritve jubebit, judiciumve quod d. e. r. dabit, is in id decretum interdictum sponsionem judicium exceptionem addito addive jubeto: q. d. r. operis novi nuntiationem IIvir IIIIvir præfectusve ejus municipei non remeisserit.

§. XX. Qua de re quisque et a quo, in Gallia Cisal(1) Les chiffres des paragraphes suivants se lisent sur le monument original.

peina, damnei infectei ex formula restipularei satisve accipere volet, et ab eo quei ibei j. d., postulaverit, idque non k. k. se facere juraverit, tum is quo d. e. r. in jus aditum erit, eum quei in jus eductus erit, d. e. r. ex formula repromittere, et sei satis darei debebit, satis dare jubeto, decernito. Quei eorum ita non repromeisserit aut non satis dederit, si quid interim damni datum factumve ex ea re aut ob e. r. eove nomine erit, quam ob rem, utei damnei infectei repromissio satisve datio fieret, postulatum erit tum mag., prove mag., IIvir IIIIvir præfec.ve, quoquomque d. e. r. in jus aditum erit, d. e. r. ita jus deicito judicia dato judicareque jubeto cogito, proinde atque sei d. e. r., quom ita postulatum esset, damn[ei] infectei ex formula recte repromissum satisve datum esset. D. [e. r.], quod ita judicium datum, judicareve jussum judicatumve erit,.... [j]us ratumque esto, dum in ea verba, sei damnei infectei repromissum non erit, judicium det, itaque judicare jubeat : i. f. s. (?) antequam id judicium q. d. r. a., factum est, Q. Licinius damni infectei, eo nomine q. d. r. a., eam stipulationem, quam is quei Romæ inter peregreinos jus deicet, in albo propositam habet, L. Seio repromeississet, tum quicquid eum Q. Licinium ex ea stipulatione L. Seio d. f. oporteret ex f. b., d. r HS (sic) e. j. Q. Licinium L. Seio. Sei ex decreto IIvir. IIIIvir. præfec.ve Mutinensis, quod ejus IIvir IIIIvir præfec.ve, ex lege Rubria seive id pl.ve sc. est, decreverit, Q. Licinius, eo nomine qua d. r. a., L. Seio damnei infectei repromittere noluit, c.; s. n. p. a. Aut sei damnei infectei satis datum non erit, in ea verba judicium det, i. f. s. antequam id judicium det q. d. r. a., factum est, Q. Licinius damnei infectei, eo nomine q. d. r. a., ea stipulatione, quam is quei Roma

inter peregrinos jus deicet, in albo propositam habet, L. Seio satis dedisset, tum q. q. eum Q. Licinium ex ea stipulatione L. Seio d. f. oporteret ex f. b. d. f. e. j. Q. Licinius L. Seio, sei ex decreto IIvir. IIIIvir. præf.ve Mutinensis, quod ejus is IIvir IIIIvir præfec., ex lege Rubria seive id pl.ve sc. est, decreverit, Q. Licinius, eo nomine q. d. r. a., L. Seio damnei infectei satis dare noluit, c.; s. n. p. a. Dum IIvir IIIIvir j. d. præfec.ve d. e. r. jus ita deicet curetve, utei ea nomina et municipium colonia locus, in eo judicio, quod ex ieis, quæ proxsume s. s., accipientur includentur concipiantur, quæ includei concipei s. d. m. oporteret debebitve, ne quid ei, quei d. e. r. aget petetve, captionei ob e. r. aut eo nomine esse possit. Neive ea nomina, qua (sic) in earum qua formula quæ s. s. S. aut Mutina, in eo judicio includei concipei curet, nisei iei quos inter id judicium accipietur leisve contestabitur, ieis nominibus fuerint, quæ in earum qua formula s. s. est, et nisei sei Mutinæ ea res agetur. Neive quis mag. prove mag., neive quis pro quo imperio potestateve erit, intercedito, neive quid aliud facito, quo minus d. e. r. ita judicium detur judiceturque.

S. XXI. A quoquomq. pecunia certa credita, signata forma p. p. r., in eorum quo o. m. c. p. f. v. c. c. t.ve, quæ sunt eruntve in Gallia Cisalpeina, petetur, quæ res non pluris HS XV erit, sei is eam pecuniam in jure, apud eum quei ibei j. d. p., ei quei eam petet, aut ei quoius nomine ab eo petetur, d. o. debereve se confessus erit, neque id quod confessus erit, solvet satisve faciet, aut se sponsione judicioque, uteive oportebit, non defendet; seive is ibei d. e. r. in jure non responderit, neque d. e. r. sponsionem faciet, neque judicio, utei oportebit, se defendet, tum de eo, a quo ea pecunia peteita erit, deque eo, quoi

eam pecuniam d. o., s. res lex jus caussaque o. o. r. esto, atque utei esset, esseve oporteret, sei is, quei ita confessus erit aut d. e. r. non responderit, aut se sposione judicioque, utei oportebit, non defenderit, ejus pecuniæ iei quei eam suo nomine petierit, quoive eam d. o., ex judicieis dateis, judicareve recte jusseis, jure lege damnatus esset fuisset. Quoique quomque IIvir IIIvir præfec.ve ubei j. d. p., is eum quei ita quid confessus erit, neque id solvet satisve faciet, eum quei se sponsione judiciove, uteive oportebit, non defenderit, aut in jure non responderit, neque id solvet satisve faciet, t. p., quanta ea pecunia erit, de qua tum inter eos ambigetur, dum t. [HS] XV, s. f. s. duci jubeto; queique eorum quem, ad quem ea res pertinebit, duxserit, id ei fraudi poenæve ne esto; quodque ita factum actum jussum erit, id jus ratumque esto. Quominus in eum, quei ita vadimonium Romam, ex decreto ejus quei ibei j. d. p., non promeisserit, aut vindicem locupletem ita non dederit, ob e. r. judicium recup. is quei ibei j. d. p., ex h. 1. det judicareique d. e. r. ibei curet, ex h. 1. n. r.

§. XXII. A quo quid præter pecuniam certam creditam, signatam forma p. p. r., in eorum quo o. m. c. p. e. (1. f. id est, foro) v. c. c. t.ve, quæ sunt eruntve in Gallia cis Alpeis, petetur, quodve quom eo agetur, quæ res non pluris HS XV erit, et sei ea res erit, de qua re omnei pecunia ibei jus deicei judiciave darei ex h. 1. d. o., sei is eam rem, quæ ita ab eo petetur, quomque eo agetur, ei quei eam petet, deve ea re aget, aut iei, quoius nomine ab eo petetur, quomve eo agetur in jure, apud eum, quei ibei j. d. p., d. f. p. restituereve oportere, aut se debere, ejusve eam rem esse, aut se eam habere, eamve rem de qua arguetur, se fecisse, obligatumve se ejus rei noxsiæve

esse, confessus erit deixseritve, neque d. e. r. satis, utei oportebit, faciet, aut, sei sponsionem fierei oportebit, sponsionem non faciet, non restituet, neque se judicio, utei oportebit, defendet, aut seid. e. r. in jure nihil responderit, neque d. e. r. se judicio, utei oportebit, defendet, tum de eo, a quo ea res ita petetur, quomve eo d. e. r. ita agetur, deque eo quoi eam rem d. f. p. restitui satisve d. e. r. fierei oportebit, s. 1. r. j. c. q. o. o. r. e., atque utei esset esseve oporteret, sei is quei ita quid earum rerum confessus erit, aut d. e. r. non responderit, neq. se judicio, utei oportebit, defenderit, de ieis rebus Romæ apud pr. eumve quei de ieis rebus Romæ j. d. p.esset, in jure confessus esset, aut ibei d. e. r. nihil respondisset, aut judicio se non defendisset. Pr. isve quei d. e. r. Romæ j. d. p., in eum et in heredem ejus, d. e. r. omnibus ita jus deicito decernito, eosque duci, bona eorum possideri proscreibeive veneireque jubeto, ac sei is heresve ejus d. e. r. in jure apud eum pr. eumve quei Romæ j. d. p. præesse, confessus esset, aut d. e. r. nihil respondisse[t], neque se judicio, utei oportuisset, defendisset. Dum nequis d. e. r. nisei pr. isve quei Romæ j. d. p., eorum quoius bona possiderei proscreibei veneire, duceique eum jubeat.

S. XXIII. Queiquomque in eorum quo o. m. c. p. f. v. c. c. t.ve, quæ in Gallia Cisalpeina sunt erunt, j. d. p., is inter eos quei de familia (sic) erciscunda deividunda judicium sibei darei reddeive, in eorum quo o. m. c. p. f. v. c. c. t.ve, quæ s. s. s., postulaverint, ita jus deicito decernito judicia dato judicare jubeto, utei in eo o. m. c. p. f. v. c. c. t.ve in quo is quoius....