pastoribusque rapta dividere: et cum his, crescente in dies grege juvenum, seria ac jocos celebrare. 6 3 7 V. Jam tum1 in Palatino monte Lupercal hoc fuisse ludi'crum' ferunt, et a Pallanteo, urbe Arcadicâ, Pallantium de'inde Palatium, montem appellatum. Ibi Evandrum,' (qui ex eo genere Arcadum multis antè tempestatibus ea tenuerat loca,) solenne allatum ex Arcadiâ instituisse, ut nudi juvenes, Lyceum Pana venerantes, per lusum atque lasciviam 6 currerent; quem Romani deinde vocârunt Inuum. Huic ' deditis ludicro, quum solenne notum esset, insidiatos ob iram praedae amissae latrones, quum Romulus vi se defendisset, Remum cepisse; captum regi Amulio tradidisse, ultrò ac'cusantes.' Crimini maximè dabant, in Numitoris agros ab his impetum fieri: inde eos, collectâ juvenum manu, hos'tilem in modum praedas agere.' Sic Numitori ad supplicium Remus deditur. Jam inde ab initio Faustulo spes fuerat, regiam stirpem apud se educari; nam et expositos 'jussu regis infantes' sciebat, et tempus, quo ipse eos sustu'lisset, ad id ipsum congruere;' sed rem immaturam, nisi aut per occasionem, aut per necessitatem aperiri noluerat. Necessitas prior venit. Ita metu subactus, Romulo rem aperit. Forte et Numitori, quum in custodia Remum haberet, audissetque geminos esse fratres, comparando et aetatem eorum, et ipsam minimè servilem indolem, tetigerat animum memoria nepotum sciscitandoque eò demum pervenit, ut haud procul esset, quin Remum agnosceret. Ita undique regi dolus nectitur. Romulus, non cum globo juvenum, (nec enim erat ad vim apertam par,) sed aliis alio itinere jussis certo tempore ad regiam venire pastoribus, ad regem impetum facit: et a domo Numitoris aliâ comparatâ manu adjuvat Remus. Ita regem obtruncant. VI. Numitor, inter primum tumultum hostes invasisse 'urbem atque adortos regiam' dictitans, quum pubem Albanam in arcem praesidio armisque obtinendam avocâsset*, posteaquam juvenes, perpetratâ caede, pergere ad se gratulantes vidit, extemplò advocato concilio, scelera in se fratris, 6 The fes 2 Note Having 1 Jam tum. Even at that early period. Lupercal hoc. tival called Lupercal of the present times;' Dr HUNTER. this idiom. 3 See p. 5. note 3. * Quum pubem, &c. withdrawn from assisting the usurper, the Alban youth, under pretence of defending the citadel by armed troops. originem nepotum, ut geniti, ut educati, ut cogniti essent, 'caedem deinceps tyranni, seque ejus auctorem' ostendit. Juvenes, per mediam concionem agmine ingressi, quum avum regem salutâssent, secuta ex omni multitudine consentiens Yox ratum nomen imperiumque regi effecit. Ita Numitori Albanâ permissâ re, Romulum Remumque cupido cepit, in iis locis, ubi expositi, ubique educati erant, urbis condendae. Et supererat multitudo Albanorum Latinorumque. Ad id pastores quòque accesserant; qui omnes facilè spem facerent, parvam Albam, parvum Lavinium, prae eâ urbe, quae conderetur, fore. Intervenit deinde his cogitationibus avitum malum', regni cupido atque inde foedum certamen coortum a satis miti principio; quoniam gemini essent, nec aetatis vere'cundia discrimen facere posset, ut Dii, quorum tutelae ea 'loca essent, auguriis legerent, qui nomen novae urbi daret, 'qui conditam imperio regeret.' Palatium Romulus, Remus Aventinum ad inaugurandum templa capiunt. VII. Priori Remo augurium venisse fertur, sex vultures; jamque, nunciato augurio, quum duplex numerus Romulo se ostendisset, utrumque regem sua multitudo consalutaverat. Tempore illi praecepto, at hi numero avium, regnum trahebant. Inde, cum altercatione congressi, certamine irarum ad caedem vertuntur. Ibi in turbâ ictus Remus cecidit. Vulgatior fama est, ludibrio fratris Remum novos transiluisse muros: inde ab irato Romulo (quum verbis quoque increpitans adjecisset, "Sic deinde, quicunque alius transiliet moenia mea") interfectum.' Ita solus potitus imperio Romulus; condita urbs conditoris nomine appellata. Palatium primum, in quo ipse erat educatus, munîit: sacra Diis aliis Albano ritu; Graeco, Herculi, ut ab Evandro instituta erant, facit. 66 Her culem in ea loca, Geryone interempto, boves mirâ specie abegisse' memorant; ac prope Tiberim fluvium,' (quâ, prae se armentum agens, nando trajecerat,) 'loco herbido, ut quiete et pabulo laeto reficeret boves, et ipsum fessum viâ procu'buisse.' Ibi quum eum cibo vinoque gravatum sopor oppressisset, pastor accola ejus loci, nomine Cacus, ferox viri 1 2 ̧1 Avitum malum, the evil which had caused the conduct of their grand-uncle to their grandfather. Tempore, &c. The followers of Remus claimed the sovereignty on the ground of the priority of time, those of Romulus on that of the number of birds seen by him. * See Virgil's account of this, Aen. viii. 185. 272. bus, captus pulchritudine boum, quum avertere eam praedam vellet; quia, si agendo armentum in speluncam compulisset, ipsa vestigia quaerentem dominum eò deductura erant; aversos boves, eximium quemque pulchritudine, caudis in speluncam traxit. Hercules, ad primam auroram somno excitus, quum gregem perlustrâsset oculis, et partem abesse numero sensisset, pergit ad proximam speluncam, si fortè eò vestigia ferrent. Quae ubi omnia foras versa vidit, nec in partem aliam ferre, confusus atque incertus animi, ex loco infesto agere porrò armentum occepit. Inde quum actae boves quaedam ad desiderium, ut fit, relictarum mugîssent, reddita inclusarum ex spelunca boum vox Herculem convertit; quem quum vadentem ad speluncam Cacus vi prohibere conatus esset; ictus clavâ, fidem pastorum nequicquam invocans, morte occubuit. Evander tum ea, profugus ex Peloponneso, auctoritate magis quàm imperio, regebat loca: venerabilis vir miraculo literarum, rei novae inter rudes artium homines; venerabilior divinitate creditâ Carmentae matris, quam fatiloquam, ante Sibyllae in Italiam adventum, miratae hae gentes fuerant. Is tum Evander, concursu pastorum, trepidantium circa advenam manifestae reum caedis, excitus, postquam facinus facinorisque causam audivit, habitum formamque viri aliquantùm ampliorem augustioremque humanâ, intuens, rogitat', qui vir esset. Ubi nomen patremque ac patriam accepit; Jove nate, Hercules, salve,' inquit; te mihi mater, veridica interpres Deûm, aucturum coelestium numérum cecinit; tibique aram hic dicatum iri, quam opulentissima olim in terris gens 'Maximam vocet, tuoque ritu colat.' Dextrâ Hercules datâ, accipere se omen, impleturumque fata, arâ conditâ atque 'dicatâ,' ait. Ibi tum primùm, bove eximiâ captâ de grege, sacrum Herculi, adhibitis ad ministerium dapemque Potitiis ac Pinariis, quae tum familiae maximè inclytae ea loca incole 2 Dex 1 Rogitat, present, followed by esset, past, because the first verb is a historic imperfect, that is, conveys the idea of past time through the medium of a present tense, to give the idea more vividness. tra Hercules data. It is of importance to attend to the position of these words. Observe, as a general rule, that the agent, when 'thrown in between the noun and the participle, is the agent not only in the leading but in the ablative clause.' Thus, Hercules data dextra does not indicate who it was that had presented the right hand; dextra Hercules data indicates that Hercules had presented it. 6 bant, factum. Fortè ita evenit, ut Potitii ad tempus praesto essent, iisque exta apponerentur; Pinarii, extis adesis, ad ceteram venirent dapem. Inde institutum mansit, donec Pinarium genus fuit, ne extis solennium vescerentur. Potitii, ab Evandro edocti, antistites sacri ejus per multas aetates fuerunt: donec, tradito servis publicis solenni familiae ministerio, genus omne Potitiorum interiit. Haec tum sacra Romulus una ex omnibus peregrina suscepit; jam tum immortalitatis virtute partae, ad quam eum sua fata ducebant, fautor. ́ VIII. Rebus divinis ritè perpetratis, vocatâque ad concilium multitudine, quae coalescere in populi unius corpus nullâ re, praeterquam legibus, poterat, jura dedit: quae ita sancta generi hominum agresti fore ratus, si se ipse venerabilem insignibus imperii fecisset, quum cetero habitu se augustiorem, tum maximè lictoribus duodecim sumptis fecit. Alii ab numero avium, quae augurio regnum portenderant, eum secutum numerum putant. Me haud poenitet eorum sententiae esse, quibus et apparitores et hoc genus ab Etruscis 'finitimis, unde sella curulis, unde toga praetexta sumpta est, numerum quòque ipsum ductum' placet: et ita habuisse 'Etruscos, quòd, ex duodecim populis communiter creato rege, singulos singuli populi lictores dederint.' Crescebat interim urbs, munitionibus alia atque alia appetendo loca, quum in spem magis futurae multitudinis, quàm ad id, quod tum hominum erat, munirent. Deinde, ne vana urbis magnitudo esset, adjiciendae multitudinis causâ, vetere consilio condentium urbes, qui, obscuram atque humilem conciendo ad se multitudinem, natam e terrâ sibi prolem ementiebantur1; locum, qui nunc septus descendentibus inter duos lucos est 2, Asylum aperit. Eò ex finitimis populis turba omnis, sine discrimine, liber an servus esset, avida novarum rerum perfugit: idque primum ad coeptam magnitudinem roboris fuit. Quum jam virium haud poeniteret, consilium deinde viribus parat. Centum creat senatores: sive quia is numerus satis erat: sive quia soli centum erant, qui creari patres possent. Patres certè ab honore, patriciique progenies eorum appel lati. IX. Jam res Romana adeò erat valida, ut cuilibet finitima Those to whom this origin was attributed were called autoloves. 2 Qui nunc, &c. Where there is now the inclosure, at the descent between the two groves. 6 6 Anno 4 rum civitatium bello par esset; sed penuriâ mulierum, hominis aetatem duratura magnitudo erat; quippe quibus nec domi spes prolis, nec cum finitimis connubia essent. Tum ex consilio Patrum Romulus legatos circa vicinas gentes misit, qui societatem connubiumque novo populo peterent: Urbes quòque, ut cetera, ex infimo nasci: deinde quas sua virtus ac 'Dii juvent, magnas opes sibi magnumque nomen facere. Sa'tis scire, origini Romanae et Deos affuisse, et non defuturam 'virtutem. Proinde ne gravarentur homines cum hominibus sanguinem et genus miscere.' Nusquam benignè legatio audita est: adeò simul spernebant, simul tantam in medio crescentem molem sibi ac posteris suis metuebant. A plerisque rogitantibus dimissi, Ecquod feminis quòque asylum aperuissent? id enim demum compar connubium fore.' Aegrè id Romana pubes passa, et haud dubiè ad vim spectare res cœpit. Cui tempus locumque aptum ut daret Romulus, ægritudinem animi dissimulans, ludos ex industriâ parat Neptuno Equestri solennes: Consualia vocat. Îndici deinde finitimis spectaculum jubet : quantoque apparatu tum sciebant, aut poterant, concelebrant; ut rem claram expectatamque facerent. Multi mortales convenere, studio etiam videndae novae urbis; maximè proximi quique, Caeninenses, Crustumini, Antemnates. Jam Sabinorum omnis multitudo, cum liberis ac conjugibus, venit; invitati hospitaliter per domos, quum situm moeniaque et frequentem tectis urbem vidissent, mirantur, tam brevi rem Romanam crevisse. Ubi spectaculi tempus venit, deditaeque eò mentes cum oculis erant, tum ex composito orta vis: signoque dato, juventus Romana ad rapiendas virgines discurrit. Magna pars fortè, ut in quem quaeque inciderat, raptae. Quasdam formâ excellente primoribus Patrum destinatas, ex plebe homines, quibus datum negotium erat, domos deferebant. Unam, longè ante alias specie ac pulchritudine insignem, à globo Talassii cujusdam raptam ferunt. Multisque sciscitantibus, 'cuinam eam ferrent, identidem, ne quis violaret, Talassio 'ferri clamitatum. Inde nuptialem hanc vocem factam.' Turbato per metum ludicro, moesti parentes virginum profugiunt, incusantes violati hospitii foedus, Deumque invocantes, 'jus ad solenne ludosque, per fas ac fidem decepti, venissent." Nec raptis aut spes de se melior, aut indignatio est minor: sed ipse Romulus circuibat docebatque, Patrum id superbiâ 6 cu |