somnia de rebus nihili. Super quæ tamen universus papatus fundatus est, et adhuc hodie his nititur. Opera Lutheri, vol. v. p. 307. Ea enim inanissima somnia homines securi, qui nullis unquam tentationibus, et veris pavoribus peccati et mortis exercitati sunt, e suo capite finxerunt. Ideo non intelligunt quid loquantur, aut de quibus affirment. Deinde nullum exemplum operis ante gratiam et post gratiam potest dari. Sunt igitur nugacissimæ fabulæ, quibus Papistæ seipsos et alios deludunt. Ibid. "Ut maxime sim peccator, nihil ta"men periculi est; facile huic malo remedium inve"niam, si fecero hoc aut istud opus in Dei gloriam, si "tot Missas celebravero, aut audiero, si a carnibus ali"quot diebus abstinuero, si pensum precularum mearum absolvero, &c. Hæc opera mea Deus respiciet, "et propter ea peccata remittet."

66

Sed longe secus se res habet, O miser..... ... Etenim, si nos viribus humanis peccata expiare, et mortem abolere, possemus, nihil fuisset necesse Christum fieri hominem, baptizari, et mori propter peccata nostra. Id. vol. vii. p. 375.

Y

NOTES

ON SERMON V.

Page 101, note (').

WHEN the Lutherans withheld from the Heathen world the security derivable from a participation of the Christian Covenant, they never meant to withhold from it (as I have previously remarked in the case of infants) a claim to the uncovenanted mercies of God. They excluded it from the certainty, but not the probability, of salvation. Aurifaber, in his " Colloquia, oder Lischreden, "D. Mart. Lutheri," states, that Luther expressed himself upon the point in the following unequivocal language, thus translated from the German; "Cicero, a "wise and good man, suffered and performed much. "I hope, said Luther, God will be merciful unto him, "and to such as he was. Howsoever it is not our duty "to speak certainly touching that point, (Wiewol uns "nicth geburet dass gewiss zu sagen, noch zu definiren " und schliessen,) but to remain by the word revealed "unto us, namely, 'whosoever believeth and is baptized, the same shall be saved.' Yet, nevertheless, God is "able to dispense, and to hold a difference among the "nations and the Heathens; but our duty is not to "know nor to search after time and measure. For "there will be a new heaven and a new earth, much larger and more broad than now they be: God can give to every one according to his pleasure." Col

66

66

loquia Mensalia of Luther, translated by Capt. H. Bell, ed. 1652. p. 509. Luther therefore seems both to have hoped and believed, that God would be merciful to the Heathen world; but, as nothing had been clearly revealed upon the subject, he thought it not his duty to speak positively upon it.

Page 101, note (2).

The sentiments of Zuingle upon this interesting topic may be collected from the extracts already given in note 17. Serm. III. His works indeed abound in passages tending to prove, that the virtuous heathen, who fulfils the law of God written in his heart, is equally to be enumerated among the elect, as the virtuous Christian : "Nihil enim vetat, quo minus inter gentes quoque Deus "sibi deligat, qui sese revereantur, qui observent, et post "fata illi jungantur. Libera est enim electio ejus. Ego "certe malim, si optio detur, Socratis aut Senecæ sortem "eligere, qui, ut numen unum agnoverunt, ita mentis "puritate sategerunt illud demereri, quam aut Pontificis "Romani, qui tamen se Deum vel ipse indicaret, si lici"tator adsit, aut cujusquam regis, imperatoris, ac princi"pis, qui hunc ficulnum Deum tuetur. Illi enim, ut reli"gionem ad verbum, et quod ad Sacramenta pertinet, "non agnoverint, attamen quod ad rem ipsam aio religiosiores ac sanctiores fuisse, quam omnes unquam Domi"nicastri et Franciscani." Opera Zuinglii, vol. ii. p. 371. "Ista in hunc usum argumentati sumus, ut osten"deremus toto errare cœlo, etiamsi sint non modo "magna, sed vetera quoque nomina, qui damnationi "æternæ solent adjudicare nunc Christianorum infantes, 66 cum non sint baptismo tincti, nunc vero eos omnes, quos Gentiles vocamus. Quid enim scimus, quid fidei quisque in corde suo Dei manu scriptum teneat? Se"necæ viri sanctissimi fidem, quam epistola ad Lucilium "34. prodit, quis non admiretur? Cum ait, Sic certe 'vivendum est, tanquam aliquis in pectus intimum pro

66

6

spicere possit, et potest. Quid enim prodest ab homine aliquid esse secretum? Nihil Deo clausum est. 'Interest animis nostris, et cogitationibus mediis inter' venit. Sic intervenit dico non tanquam aliquando 'discedat.' Hæc Seneca. Quis quæso hanc fidem in "cor hominis hujus scripsit? Neque quisquam putet "ista in evacuationem Christi tendere, ut quidam nos "insimulant; amplificant enim illius gloriam. Per "Christum enim accedere oportet, quicunque ad Deum "veniunt, de qua re paulo post. Unde socerum Mosis ne suspicamur quidem alia via, quam quæ dicit, 'Ego sum via, veritas, et vita,' ad Deum pervenisse, qua et "Moses et omnes veniunt. Hoc enim qui non credide' rit, condemnabitur,' nullatenus est absolute intelligendum, sed de his, qui, audito Evangelio, credere nolue"runt..... Non ergo imputatur ignoratio his, ad quos "nemo venit, ut mysterium Christi prædicet; Domino "stant et cadunt." Ibid. p. 118. Credimus ergo,

66

6

66

"animos fidelium protinus, ut ex corporibus evaserint, "subvolare cœlo, numini conjungi, æternoque gaudere. "Hic tibi sperandum est, O piissime Rex, si modo in"star Davidis, Ezechiæ, et Josiæ rerum summam a "Deo tibi creditam moderatus fueris, visurum esse pri"mum numen ipsum in sua substantia, in sua specie, cumque universis dotibus opibusque illius, fruiturumque "his omnibus non parce, sed ad satietatem, non ad fasti"dium, quod ferme comitatur saturitatem, sed ad ju"cundam impletionem. . . . . Deinde sperandum est "tibi visurum esse sanctorum, prudentium, fidelium, "constantium, fortium, virtuosorum omnium, quicunque "a condito mundo fuerunt, sodalitatem, cœtum, et con"tubernium. Hic duos Adam, redemptum ac redem"ptorem; hic Abelum, Enochium, Noam, Abrahamum, "Isaacum, Judam, Mosen, Josuam, Gideonem, Sa"muelem, Heliam, Heliseum, Isaiam, ac deiparam Virginem, de qua ille præcinuit, Davidem, Ezekiam,

66

66